Website orthopedagogiek Aanvraagformulier intelligentietest (capaciteitenonderzoek) |
|
Dyslexie is een ernstige leesstoornis (Vroeger sprak men van "woordblind") Het is goed om te weten, dat er veel verschillende meningen zijn over "dyslexie". Ik ga er zelf vanuit dat een kind met dyslexie een ernstige stoornis heeft op het gebied van lezen en ondanks alle behandelingen grote moeite blijft houden met lezen en schrijven van woorden. Dyslexie diagnostiek U dient ook onderscheid te maken tussen een woord- en spellingszwak kind (een pseudo- dyslectisch kind) enerzijds en een dyslectisch kind anderzijds DIAGNOSTIEK: advies van het ministerie van onderwijs en wetenschappen. (Dyslexie, een praktische gids voor scholen voor voortgezet onderwijs, augustus 2002) Een goede diagnose bestaat uit 3 onderdelen:
De onderkennende diagnose bevat 5 criteria waaraan moet worden voldaan:
lezen: getoetst wordt op woord en tekstniveau. Is er sprake van achterstand? De mate van achterstand, korte beschrijving van het leesgedrag m.b.t. tempo en nauwkeurigheid (tempo laag, groot aantal fouten, radende spellende leesstijl) spelling: Spellingsachterstand, mate van spellingsachterstand, korte beschrijving van het spellingsgedrag (m.b.t. tempo) leesbaarheid, soorten fouten en aantal fouten. Er kan sprake zijn van een zwakke, niet geautomatiseerde woordbeeldidentificatie. Er kunnen problemen zijn met de automatisering van schriftbeeldvorming. De verklarende diagnose bevat 3 kenmerken waaraan voldaan moet worden.
De uitspraken worden gedaan op basis van gegevens die verkregen zijn met controleerbaar betrouwbare psychodiagnostische instrumenten en procedures. Aangegeven moet worden dat de stoornis niet het gevolg mag zijn van omgevingsfactoren, zoals een tekort aan onderwijs of van onderwijs op een te hoog niveau.
De handelingsgerichte diagnose heeft tot doel aangrijpingspunten voor behandeling vast te stellen, die leiden tot een oplossing of vermindering van onderwijsbelemmeringenOnderscheid wordt gemaakt in taakrelevante aangrijpingspunten en taakgerichte aangrijpingspunten. Taakrelevante aangrijpingspunten: frustratie van talent, aan en afwezigheid van compensatiemogelijkheden, het sociaal- emotioneel functioneren en al dan niet voorkomen van leer-en werkhoudingsproblemen. Taakgerichte aangrijpingspunten: keuzes m.b.t. remediëren, compenseren en dispenseren. Compensatiemogelijkheden: letten op: cognitieve vaardigheden, sociale vaardigheden, emotionele stabiliteit, motivatie, algemeen taak-aanpak gedrag, meta-cognitieve vaardigheden, leesredzaamheidstrategieën. Taakgerichte behandelpunten : Toelichting waarom dit voor de leerling opgaat Te denken is aan:
Taakrelevante behandelingspunten: Toelichting waarom dit punt voor deze leerling opgaat Te denken is aan:
Als op alle 3 niveaus onderzoek is gedaan volgt de conclusie: dyslexie. Diagnostiek volgens Dumont Dumont pleit in het boek: Dyslexie theorie, diagnostiek, behandeling voor een volgend onderzoek bij dyslexie: · Achterstand vast stellen in lezen en spellen · Intelligentieniveau vaststellen · Taalproblemen nader onderzoeken · Mogelijke oorzaken vaststellenBelangrijk hierbij is:
Het diagnostisch proces kent volgens Dumont twee aspecten n.l. het afnemen van de anamnese en het toepassen van tests om bij het kind vast te stellen welke de actuele stand is van functies, capaciteiten, prestaties. Hieronder vallen:
Onder de anamnese verstaat Dumont in kaart brengen van:
De anamnese komt tot stand in samenwerking met ouders, onderwijzers. Onder het diagnostisch onderzoek vallen:
Anamnese: De taalontwikkeling neemt een speciale plaats in. · Verstaanbaar praten · Uitspreken van bepaalde woorden · Het onthouden van woorden en vinden van woorden · Vloeiendheid bij woordvorming en zinsbouw. · Het maken en of/ onthouden van rijmpjes, versjes, liedjes. · Spraak in het algemeen.Diagnostisch onderzoek:
Dumont gaat uit van intelligentieprofielen bij dyslexie. In Dyslexie 1990 gaat hij nog uit van een verschil van 15 punten tussen verbaal en performaal IQ . Performaal zou het hoogst gescoord worden, concentratie het laagst en het verbale zou er tussen in zitten. In Leerstoornissen deel 1 1994 beschrijft hij onderzoeken van Fletcher en Satz , van der Vlugt. Waarbij weer andere profielen te voorschijn komen. Indelingen in subgroepen staan ter discussie.
In het volgend overzicht geeft Dumont weer welke onderdelen voor lezen en spellen het meest relevant zijn: nadruk op temporele orde waarneming (intra -en intermodaal leren ) de auditieve voorwaarden (analyse synthese, combinatie, woordherkenning enz.) en het morfologische aspect. (syntaxis, semantiek, woordenschat)
Letters lezen, woorden lezen, zinnen lezen, tekst lezen, stillezen. Belangrijk is dat men de volgende gegevens verzamelt: 1. op welk procesniveau het lezen zich bevindt; voorbereidend , aanvankelijk, beginnend, spellend, herkennend, de context benuttend. 2. Wat de geschatte omvang is van het aantal woorden dat herkennend gelezen wordt. 3. of het kind impliciet de leesregels kent, expliciet de aangeleerde leesregels toepast. 4. of er sprake is van contextbenutting op het niveau van zinnen, verhalen. 5. of er sprake is van aarzelend, tastend lezen. 6. wat de fouten zijn die het kind op woordniveau maakt, gezien de foutenanalyse
|
Send mail to
jpm.voets@orthopedagogiek.com
with questions or comments about this web site.
|